ESG: de aanpak in de geldmarkt

Door Pictet Asset Management

Duurzaam beleggen hoeft niet beperkt te blijven tot de lange termijn. Geldmarktfondsen kunnen ook ESG omarmen en beleggers helpen om duurzaamheid te bereiken in hun portefeuille.

Milieu-, maatschappelijke en bestuurlijke factoren (ESG) in aanmerking nemen om risico's te verminderen en mogelijk het rendement te verhogen, is steeds meer routine geworden voor obligatie- en aandelenfondsen. Beleggers overwegen echter zelden om een dergelijke aanpak ook toe te passen bij kortetermijnbeleggingen, zoals geldmarktfondsen. Dat lijkt op het eerste gezicht logisch. De risico's en kansen die gepaard gaan met trends, zoals de klimaatverandering, spelen van nature op de lange termijn. Dat maakt het moeilijk om de relevantie ervan te zien voor beleggingen met looptijden van 13 maanden of minder. Maar bekijk het grondiger en het belang van ESG in dit belangrijke deel van de financiële markt wordt duidelijk.

Denk eerst na over de werking van de geldmarktfondsen.

Geldmarktfondsen zijn ontworpen met het oog op veiligheid en cashachtige beleggingen en ze trachten risico's te vermijden. Hoewel financiële risico's de grootste risico's zijn die in de geldmarkten moeten worden geïdentificeerd, maken niet-financiële risico's ook deel uit van de kredietrisicoanalyse. De geschiedenis toont bijvoorbeeld dat falende governance bij emittenten van kortlopende effecten heeft geleid tot ernstige verliezen voor geldmarktfondsen waarvan de risicobeheersing ontoereikend was. Maar governance is niet het enige niet-financiële risico waar geldmarktfondsen mee te maken krijgen. Ratingbureaus integreren milieu- en sociale overwegingen steeds vaker expliciet in hun analyse, en het is aangetoond dat bedrijven met betere ESG-kenmerken doorgaans betere kredietratings hebben.¹ Wij hebben mettertijd een aantal financiële bedrijven actief uit ons universum uitgesloten wegens governanceproblemen. Een aantal van hen zagen vervolgens hun kredietrating dalen.

Afb. 1 - Controverses vermijden

ESG-ratings van Sustainalytics - controversescores voor Pictet-Short Term Money Market EUR-strategie, % van portefeuille

Het naleven van ESG-principes in geldmarkten beperkt niet alleen het risico. Het kan ook helpen om positieve verandering teweeg te brengen.

Onderzoek toont aan dat bedrijven die zich richten op duurzaamheids- en milieukwesties over het algemeen van lagere kapitaalkosten kunnen profiteren dan hun collega's.² Door zich te richten op bedrijven met sterke ESG-referenties en bedrijven met zwakke ESG-referenties te vermijden, kunnen geldmarktfondsen ook hun rol spelen hierin en hun stempel drukken.

Steeds vaker delen asset owners die mening. Een groeiend aantal begrijpt hoe belangrijk het is om ESG-principes toe te passen op hun hele portefeuille, inclusief kortetermijnbeleggingen. Ze erkennen dat die een cruciale rol spelen bij de financiering van het financiële systeem.

Met ESG-georiënteerde emittenten die veiligere effecten aanbieden, hoeven houders van duurzaam beheerde geldmarktfondsen niet in te boeten op het rendement, de diversificatie en de liquiditeit van hun portefeuilles. Geldmarktfondsen kunnen met andere woorden hun bijdrage leveren aan een duurzame economie zonder hun fundamentele kenmerken in gevaar te brengen.

Uiteraard zijn er beperkingen. Voorlopig zijn de geldmarkten geen bijzonder rijk 'jachtgebied' voor beleggingen die rechtstreeks duurzaamheid bevorderen of het ESG-label dragen, zoals groene of sociale obligaties. Maar dat verandert. Er wordt langzaamaan meer ESG-gerelateerd commercial paper uitgegeven en er zijn ook meer opportuniteiten in de secundaire markt. Groene obligaties van early movers vervallen immers bijna en gaan dus de tijdshorizon van beleggers op de geldmarkt in. Hun aantal zal alleen maar toenemen.

Over het algemeen beschouwen wij ESG als een natuurlijke aanvulling op ons conservatieve beleggingsproces. Hoewel we beleggingen uitsluiten die niet voldoen aan onze ESG-criteria en een allocatiepremie geven aan emittenten met een goede rating, blijven we focussen op liquiditeit en diversificatie. Dat was altijd al typerend voor ons aanbod op de geldmarkt.

Om al die redenen werden de Short-Term Money Market-strategieën van Pictet onlangs geclassificeerd als 'artikel 8' onder de Europese Verordening betreffende informatieverschaffing over duurzaamheid in de financiële dienstensector (SFDR) - een rating toegekend aan beleggingen die ESG-factoren in hun beleggingsbeslissingsproces opnemen en milieu- en sociale kenmerken bevorderen.

Duurzaamheid in de praktijk

Wat betekent dat in de praktijk?

Onze aanpak is tweeledig. In de eerste plaats hebben we een negatief screeningplan opgesteld. Onze fondsen sluiten een aantal sectoren uit van het beleggingsuniversum, waaronder tabak, olie en gas, kernenergie, steenkool, pesticiden, gokken en wapens. Wij sluiten ook alle emittenten uit die inbreuk plegen op de beginselen van het Global Compact van de VN.

Afb. 2 - Risico's verminderen

ESG-ratings van Sustainalytics - Risicoratingcategorieën voor Pictet-Short Term Money Market EUR-strategie, % van portefeuille

Ten tweede omvat ons beleggingsproces een positieve focus op kwesties met sterke ESG-kenmerken. Dat betekent dat we naast het uitsluiten van bedrijven met de slechtste scores van Sustainalytics (met een controversescore van 5) ook een allocatiepremie toekennen aan bedrijven met een verwaarloosbaar, laag en gemiddeld risico (zie grafieken). Rekening houdend met onze conservatieve aanpak, met strikte richtlijnen voor diversificatie, kan onze maximale toewijzing per emittent met 1 procent worden verhoogd op basis van hun Sustainalytics-rating en de mening van de kredietanalist.

De implementatie werd vereenvoudigd doordat asset-backed effecten - waarbij de duurzaamheidskenmerken van de onderliggende activa notoir moeilijk op te volgen zijn - nooit deel uitmaakten van ons beleggingsuniversum. Wij vonden ze te risicovol voor wat in wezen een conservatief en risicoaversief product is.

De aanpassingen die we toch in onze portefeuille hebben moeten doorvoeren om tegemoet te komen aan onze ESG-focus (zoals desinvesteringen uit enkele tabaks- en oliebedrijven) waren zeer marginaal vanuit het oogpunt van prestaties. Er is nog steeds een voldoende divers universum om ons in staat te stellen een hoog liquiditeitsniveau te handhaven en rendement te genereren. En omdat we geen samengestelde benchmark hebben (in plaats van prestaties te vergelijken met cash of een cash-equivalente index), zijn er geen zorgen over trackingfouten, zoals bij andere soorten strategieën.

Bij Pictet Asset Management kiezen we voor een verantwoorde benadering van beleggingsbeheer, en het afstemmen van onze kortetermijngeldmarktfondsen op ESG-principes is daar een logisch gevolg van. Naar onze mening gaat ESG verder dan een loutere 'box-ticking'-aanpak; het is veel meer een beleggingsfilosofie, die zelfs op korte termijn met succes kan worden toegepast.

[1] Attig N. et al, “Corporate Social Responsibility and Credit Ratings,” Journal of Business Ethics
[2] El Ghoul, S., et al. “Corporate Environmental Responsibility and the Cost of Capital: International Evidence.” Journal of Business Ethics; “Corporate Environmental Engagement and Credit Risk.” Bauer R. en Hann D. Maastricht University ECCE Working Paper