Zo stel je een beleggingsportefeuille samen: aandelen versus obligaties (deel 2)

Je eigen beleggingsportefeuille samenstellen is zo gedaan: zorg dat je duidelijke doelen hebt, stem je beleggingen op die doelen af, houd de kosten laag en blijf trouw aan je beleggingsplan bij een onrustige markt. Wim van Zwol (Vanguard) werkt deze vier beleggingsprincipes verder uit en verdeelt het samenstellen van een portefeuille in zes heldere delen. Vandaag deel 2: aandelen versus obligaties.

In het eerste deel van deze reeks over het opbouwen van je eigen beleggingsportefeuille ging het over de begrippen risico en rendement. In deze tweede aflevering gaat het over aandelen en obligaties en de verschillende rollen die ze hebben in je beleggingsportefeuille.

Er zijn veel verschillende dingen waarin je kunt beleggen, maar ze passen in grote lijnen in een paar categorieën. De drie belangrijkste zijn aandelen, obligaties en cash.

Aandelen

Aandelen - ook bekend als bedrijfsaandelen - zijn letterlijk (aan)delen van een bedrijf. Bedrijven geven aandelen uit om hun bedrijf te financieren en als je die aandelen koopt, word je mede-eigenaar van het bedrijf in kwestie. Dat betekent dat je niet alleen een aandeel in het bedrijf bezit, maar ook recht hebt op een deel van de toekomstige winst van het bedrijf, die vaak wordt uitgekeerd in de vorm van driemaandelijkse, halfjaarlijkse of jaarlijkse dividenden. De keerzijde is dat je waarschijnlijk geen inkomsten van een bedrijf ontvangt als het verlies maakt. Het kan ook gebeuren dat je het geld dat je hebt belegd kunt verliezen als het bedrijf failliet gaat.

Ups en downs

Dat is echter een extreem scenario, want aandelen worden op een beurs verhandeld en beleggers kopen en verkopen ze de hele tijd. Dit betekent dat aandelenprijzen voortdurend schommelen op basis van wat de markt denkt over de vooruitzichten van een bedrijf. Over het algemeen verdien of verlies je geld als gevolg van deze veranderingen. Als mede-eigenaar van een bedrijf hoop je dat de aandelenkoers in de loop van de tijd zal stijgen, zodat je een kapitaalopbrengst krijgt ter aanvulling van de dividenden die je ontvangt.

Er is geen garantie dat aandelen een hoog rendement opleveren. Veel bedrijven komen in de problemen. De aandelen van zelfs de meest succesvolle bedrijven kunnen aan waarde verliezen wanneer het algemene vertrouwen in de markt laag is. Toch leveren aandelen historisch gezien op lange termijn een beter rendement dan obligaties of cash en kunnen ze een goede optie zijn voor beleggers die bereid zijn risico's te nemen bij het nastreven van een potentieel hoger rendement.

Obligaties

Als je wat voorzichtiger bent met je geld, of als je een korter beleggingsdoel hebt of een lagere rendementseis, kunnen obligaties aantrekkelijker zijn. Obligaties zijn een vorm van schuld die op de markten kan worden verhandeld. Overheden en bedrijven geven obligaties uit als een manier om geld te lenen.

Drie zaken zijn kenmerkend voor obligaties: de emittent, dat is het bedrijf of de overheid die het geld leent, de looptijd, ofwel de tijd gedurende welke beleggers het geld aan de emittent lenen voordat zij het terugkrijgen (vaak tussen 2 en 30 jaar) en de coupon: een vooraf overeengekomen periodieke rentebetaling die beleggers, tot de dag dat de obligatie vervalt, ontvangen.

Net als aandelen worden obligaties elke dag verhandeld. Hun koersen veranderen dus regelmatig. Toch schommelen ze meestal niet zo sterk als aandelenkoersen. En als een obligatie de vervaldatum bereikt, krijgt de belegger, zolang de emittent nog kredietwaardig is, de oorspronkelijke prijs van de obligatie terug.

Als obligatiehouder hoef je dus geen grote winsten of verliezen te verwachten door koersschommelingen van de obligatie. Het grootste deel van je rendement komt in de vorm van inkomsten uit de coupon van de obligatie.

Aandelen en obligaties combineren naar eigen smaak

Net zoals een voedingsdeskundige een evenwichtig dieet aanbeveelt, is een combinatie van aandelen en obligaties voor veel beleggers geschikt. De reden hiervoor is dat aandelen- en obligatiekoersen door verschillende factoren worden bepaald, wat betekent dat de twee beleggingsklassen vaak verschillend reageren op economisch en marktnieuws. Als aandelen dalen, bijvoorbeeld, is de kans groot dat obligaties stijgen (en vice versa). Door deze verschillende rendementen kunnen de pieken en dalen in het rendement van je portefeuille worden afgevlakt als je de twee combineert.

De volgende aflevering in deze reeks ‘Hoe bouw ik een portefeuille op’ gaat over de relatieve voordelen van beleggen in overzeese markten versus beleggen in eigen land en waarom het kan lonen om je beleggingen te spreiden.