Steeds meer particulieren maar ook bedrijven vinden hun weg naar crowdlending. Dankzij dit relatief nieuwe marktsegment krijgen spaarders de mogelijkheid om op een veilige en gereglementeerde manier rechtstreeks bedrijven en vastgoed te financieren. Joel Duysan, CEO van Beebonds en Frédéric Lévy Morelle, CEO van Look&Fin zijn er beiden van overtuigd dat het groeipotentieel nog lang niet opgebruikt is. Uit ons dubbelgesprek blijkt tevens dat ze op een andere manier op die groei willen inspelen.
Joël Duysan |
Look&Fin en BeeBonds zijn twee crowlendingplatformen die beide particulieren en bedrijven, die hun overtollige cash aan het werk willen zetten, de mogelijkheid bieden om rechtstreeks ondernemingen te financieren en dat kan al vanaf 100 EUR bij Look&Fin en 500 à 1000 EUR bij Beebonds. Beide platformen hebben een goedkeuring van de FSMA. Joël Duysan vindt dat de platformen particuliere financiering democratiseren. ‘We bieden de mogelijkheid om met kleine bedragen te investeren tegen dezelfde voorwaarden net alsof je 100.000 EUR ter beschikking hebt. Dit laatste bedrag is niet toevallig het minimumbedrag om van een particuliere financiering te kunnen spreken. Het probleem is dat een kleine belegger niet altijd begrijpt dat hij ook 8% kan krijgen op een vastgoedproject. Bij het zien van een dergelijk hoog rendement vreest hij meteen Madoff-toestanden.’
Frédéric Lévy Morelle onderstreept dat Look&Fin tot nu toe reeds 200 miljoen EUR voor 500 KMO’s heeft opgehaald. ‘In 2021 hebben we een groei van 140% gerealiseerd en ook in 2022 willen we een driecijferige groei realiseren en voor 200 KMO’s 100 miljoen EUR ophalen. Vandaag zijn we actief in België, Frankrijk en Luxemburg en 40 à 50% van onze spaarders zijn Belg en de andere zijn verspreid over Europa. De helft van de gefinancierde KMO’s zijn Frans en de andere helft Belgisch.’ BeeBonds is iets kleiner van taille en haalde in 2021 17,5 miljoen EUR op verspreid over 18 projecten en voor dit jaar wil het 25 miljoen EUR ophalen via maximum 25 projecten.
Frédéric Lévy Morelle |
Hoewel de twee platformen eigenlijk hetzelfde doen, geld van spaarders in gang zetten, hanteren ze een uiteenlopende filosofie. Het eerste grote verschil is dat BeeBonds enkel nog vastgoedprojecten doet en Look&Fin zowel vastgoedprojecten als bedrijven financiert. Voor Duysan van BeeBonds zijn vastgoedbeleggingen veel eenvoudiger want er is een begin en een einde en de belegger weet wanneer hij zijn geld zal terugzien. ‘Bij bedrijven moet er een overname zijn of moeten de cashflows voldoende zijn om op de vervaldag te kunnen terugbetalen en dat ligt niet altijd voor de hand. Het risico van een bedrijfsobligatie is bijna even groot als van bij een aandeel.’ BeeBonds wil zich verder ontwikkelen in marktsegmenten als aanvulling op klassieke kredieten, waar banken hun financiële rol niet meer vervullen.
Lévy Morelle van Look&Fin legt uit dat ze twee financiële oplossingen aanbieden. ‘Ten eerste zijn we actief in de vastgoedsector en onze doelstelling is bouw- of renovatieprojecten te financieren van gebouwen die duurzaam en groen zijn. Ten tweede bieden we bedrijven financiering aan om enerzijds hun investeringen te financieren en anderzijds hen van extra werkkapitaal te voorzien of de thesauriepositie te versterken. Dit laatste is vooral vandaag van toepassing.’ Hij benadrukt tevens dat Look&Fin vaak complementair is aan bankfinanciering. ‘De meeste van onze bedrijven worden door banken gefinancierd maar op een bepaald moment komt de bank bij nieuwe behoeften niet meer over de brug.’
Het tweede grote verschil is dat BeeBonds met achtergestelde obligaties of kasbons werkt. Als u bijvoorbeeld zou intekenen op het project in het Spaanse Menorca dan zal u een obligatie van de projectontwikkelaar Royal Balconies of Menorca ontvangen: een nominatief certificaat of een effect van deze laatste als het ware. BeeBonds fungeert dus als een soort beurs. Bij Look&Fin leent u de middelen aan de groep zelf die dan op haar beurt de middelen aan de ontwikkelaar of projectverantwoordelijk zal verstrekken. Als spaarder verbindt u uw lot dan ook meer met de financiële tussenpersoon zoals Look&Fin terwijl bij BeeBonds u van de projectontwikkelaar afhangt. Ten slotte zijn er bij de terugbetaling ook verschillen. Bij BeeBonds krijgt de spaarder jaarlijks een interest betaald terwijl ze bij Look&Fin maandelijks een deel terugkrijgen aangezien bedrijven maandelijks hun krediet terugbetalen.
Opvallend is dat de marktomstandigheden voor crowdlendingplatformen volledig zijn gewijzigd. Vandaag zijn er volgens Joël Duysan projecten genoeg. ‘Als we middelen, eigen vermogen als het ware, kunnen aanbrengen dan is er een lange rij van geïnteresseerden. Het schoentje wringt nu aan de kant van de beleggers, die moeizamer over de brug komen. Spaarders kunnen overtuigen van de aantrekkelijkheid van crowdlending en aantonen dat hun geld nuttig wordt gebruikt, is nu de opdracht.’ Vandaag zijn er ruw geschat 50.000 mensen die in België in crowdlending actief zijn. En dat is niet echt veel, wetende dat er in België zo’n 300 miljard op spaarrekeningen staat met eigenlijk een negatief reëel rendement.
Frédéric Lévy Morelle treedt zijn collega bij. ‘Voor de pandemie was de uitdaging voor Look&Fin voldoende bedrijven te vinden. En wanneer we een financiering voor een bedrijf aanboden, was die in minder dan 5 seconden geplaatst. We hadden veel meer vraag dan aanbod en dat is 5 jaar het geval geweest. De bankrente was toen zodanig laag dat ondernemingen naar financiële instellingen gingen. Het was moeilijk concurreren voor ons.’ Nu de rentevoeten zijn gestegen ziet hij een shift en zoeken steeds meer bedrijven alternatieve financieringsbronnen. ‘Voor het eerst in ons bestaan bieden we bedrijven competitievere voorwaarden aan dan banken.’ Vandaag financiert Look&Fin tussen de 2 à 5 bedrijven per week. En in de maand september hebben we 7 à 8 miljoen opgehaald. Dat ritme willen we aanhouden. Bedrijven komen via verschillende kanalen tot bij ons: via het internet, ons verkoopteam en indirect nadat banken, verzekeraars en boekhouders met dossiers naar ons komen.’
Wie zijn de spaarders bij crowdlendingplatformen eigenlijk? Bij BeeBonds willen ze iedereen bereiken en dit zijn fysieke personen maar ook rechtspersonen die hun thesaurie aan het werk willen zetten. ‘En sinds kort horen daar ook pensioenfondsen, overheidsinstellingen, verzekeringsmaatschappijen en family offices bij. We kunnen onze beleggingen aan iedereen voorstellen. Vandaag zijn onze klanten meer geïnteresseerd in vastgoed dan in bedrijfsfinancieringen. De traditionele spaarder bij Beebonds belegt een klein deel van zijn spaarcenten in elk project. Zo bouwt de persoon een gediversifieerde portefeuille in vastgoed op. De meeste obligaties bieden 8% bruto of zo’n 5,6% netto en aangezien er gespreid in de tijd is ingestapt, krijgt de spaarder het hele jaar door coupons uitbetaald.’ Bij Look&Fin wordt vooral op de kleine retailspaarder en -belegger gemikt. ‘Onze kracht is dat we altijd met kleine retailbeleggers hebben gewerkt en dat ze tegen dezelfde voorwaarden kunnen investeren als een grote belegger.’
Aan beleggingen zijn er altijd risico’s verbonden geeft Joël Duysan aan. ‘Van zodra u uw geld van uw zichtrekening haalt, is er een risico. En zelfs met uw zichtrekening bent u vandaag slechts tot 100.000 EUR beschermd. Het probleem is dat men geen geld onder de matras kan steken en men dus verplicht is wat risico te gaan nemen. En natuurlijk kan een vastgoedgroep failliet gaan, kijk maar eens hoe moeilijk het sommige hadden tijdens de pandemie toen niet kon worden gebouwd en ook niet worden verkocht. Tot nu toe hebben we echter geen wanbetalingen gehad en dat kan spaarders geruststellen. We laten hoe dan ook altijd de cijfers achter projecten goedkeuren door PwC of Deloitte. Dat is uniek want geen enkel crowdlendingplatform doet dit. Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er niets kan gebeuren.’
Bij Look&Fin wordt niet gevreesd voor een negatieve impact van de huidige economische groeivertraging. ‘We kunnen dat inschatten door naar de pandemie te kijken. Begin 2020 hadden we een portefeuille van ongeveer 150 bedrijfskredieten lopen. En sindsdien hebben we slechts één bedrijf dat in gerechtelijke reorganisatie is terechtgekomen (en niet failliet is gegaan). Gezien de diepte van de crisis is dat een sterke prestatie.’ Voor de twee CEO’s komt het er nu vooral op aan om aan spaarders kenbaar te maken dat crowdlending een valabele beleggingsvorm is. Ze wijzen er tevens op dat de informatieplicht door de waakhond FSMA opgelegd even streng is als bij een beursintroductie. ‘We doen niet zomaar wat. Mensen moeten begrijpen dat aan strikte regels moet worden voldaan. Eenmaal dat volledig is doorgedrongen, zal er geen houden meer aan zijn.’