Clément Inbona, Fund Manager La Financière de l’Echiquier
In amper twee jaar tijd is de waarde van alle cryptomunten samen uitgedrukt in Amerikaanse dollar met 70% gedaald. De leeglopende zeepbel haalt met een totaalverlies van al meer dan 800 miljard dollar en een onophoudelijke stroom schandalen ongetwijfeld de geschiedenisboeken.
De recentste ontwikkeling in het rijtje is dat FTX, het op een na grootste platform voor de handel in cryptomunten ter wereld, onder de Amerikaanse 'Chapter 11'-regeling bescherming tegen zijn schuldeisers heeft gevraagd en op het punt staat bankroet te gaan. Sindsdien duikt rond het bedrijf het ene schandaal na het andere op en deelt de rest van de sector in de klappen. Hoe kon het zo fout gaan?
Eerst en vooral: cryptomunten zijn alleen in naam munten. 'Cryptobelegging' zou een passender benaming zijn. Drie van de essentiële functies van een munt vervullen cryptomunten namelijk niet. Om te beginnen zijn ze niet waardevast, dat bewijst hun vaak torenhoge volatiliteit ten overvloede. Ze zijn ook geen wijdverbreid ruilmiddel, of is er iemand die zijn dagelijkse betalingen of financiële transacties uitsluitend in cryptomunten doet? Tot slot zijn ze evenmin een rekeneenheid, geen enkel huishouden of bedrijf voert zijn boekhouding in een cryptomunt. De 'Autorité des marchés financiers', de Franse toezichthouder voor de financiële markten, windt er geen doekjes om: "Een cryptobelegging is geen munt". Bovendien is het geen belegging die inkomsten genereert zoals traditionele beleggingen dividenden, coupons of huurgelden opbrengen...
Net zo is de oprichter van FTX, Samuel Bankman-Fried, alleen in naam een bankier, over ironie gesproken. Zijn platform is wel ten onder gegaan aan een onvervalste bank run – een stormloop van beleggers die koortsachtig hun geld weghalen – maar is toch geen bank. Het is niet gereglementeerd door een toezichthoudende autoriteit en wordt niet gecontroleerd door een belastingautoriteit die naam waardig. De Bahama’s staan op de zwarte lijst van belastingparadijzen van de Europese Unie. Het is ook geen beursgenoteerd bedrijf dat verplicht is transparante informatie te verstrekken.
Sinds de val van FTX stapelt in de sector het slechte nieuws zich op. Links worden geldopnames geblokkeerd, rechts weerklinken geruchten van een faillissement. Geen dag gaat voorbij zonder nieuwe naschokken.
Anderzijds blijft de vuurhaard tot nu toe beperkt tot de wereld van de cryptobeleggingen. De klassieke activa lijken relatief immuun voor hun bokkensprongen. Dat kan gezien de bedragen waar het om gaat verbazing wekken, maar is eigenlijk vrij logisch. Cryptobeleggingen onttrekken zich namelijk van nature aan het keurslijf van het 'traditionele' financiële stelsel en zijn altijd een buitenbeentje geweest.
Er zijn meer dan 150 cryptobeleggingen met elk een totale waarde van meer dan 100 miljoen dollar. De kans is dan ook reëel dat het water nog verder terugtrekt en binnenkort heel wat spelers in de wereld van de gedecentraliseerde financiën in hun blootje blijken te staan.