VFB noemt speculatietaks onaanvaardbaar

In de media is heel wat te doen over het voorstel van de werkgevers om een speculatietaks te heffen op iedere meerwaarde die een belegger realiseert binnen een te bepalen periode. Met minwaarden zou geen rekening worden gehouden. Hiermee willen de werkgevers tegemoet komen aan de eis van de vakbonden dat vermogenden méér moeten worden belast.

Paulhuybrechts
Paul Huybrechts

Dit voorstel is voor VFB, de Vlaamse Federatie van Beleggers, onaanvaardbaar. Op de korte termijn krijgen de spaarders nauwelijks nog een vergoeding voor hun spaarcenten. En voor de lange termijn wil men ze nu kennelijk opsluiten in producten die moeilijk verhandelbaar zijn. Hangen de werkgevers nu het Arco-model aan, waarin kleine beleggers ook gevangen werden gezet in een nauwelijks verhandelbaar product?

Angelsaksische uitwassen

De werkgevers beweren dat speculatief gedrag geen toegevoegde waarde levert voor de economie. Natuurlijk zijn er uitwassen in de speculatie en VFB verdedigt geen misbruiken. Die uitwassen zijn echter angelsaksisch en ontsnappen aan de korte armpjes van de Belgische politici. Maar er is ook gezonde en onontbeerlijke speculatie. De Oostenrijkse econoom Von Mises zei zeer terecht ‘the real entrepreneur is a speculator’ (de echte ondernemer is een speculant). In de mate de toekomst onkenbaar is en ondernemers voortdurend ‘judgmental decisions under uncertainty’ (oordeelkundige beslissingen nemen in onzekerheid) moeten nemen, is speculatie onlosmakelijk verbonden met ondernemerschap.

Institutionele en particuliere beleggers sluiten met hun spaarcenten bij dat ‘speculatief’ ondernemerschap aan. Bewust van het risico, maar in de hoop hiervoor beloond te worden met een hoger rendement. Wanneer je natuurlijk zoals Arco, je beleggingen zelfs nauwelijks spreidt, speculeer je niet meer oordeelkundig maar speel je ‘alles of niets’. Daar is wél werk voor Belgische werkgeversorganisaties, regelgevers en politici.

Schade

Men moet goed beseffen welke schade men aan de samenleving en de economie berokkent, wanneer men de beurs kapotmaakt door de particuliere beleggers daar weg te jagen. Maatschappelijk is beleggen een vorm van medeverantwoordelijkheid, een vorm van inclusieve participatie in het wel en wee – ook het wee – van de bedrijven en van de economie. De beurs is ook een fantastisch instrument om de behoefte aan langetermijninvesteringen te verzoenen met de behoefte aan liquiditeit, aan verhandelbaarheid van het geïnvesteerde spaargeld. In de crisis van 2008 speelden beurzen die rol voortreffelijk, mede dankzij de particuliere beleggers die vaak aan de koperskant stonden. De koersen halveerden, maar de genoteerde bedrijven en de belastingbetaler hadden daar geen last van.

Dat kan niet worden gezegd van allerlei bankproducten waarvoor de overheid waarborgen moest uitvaardigen. Of van zogenaamd veilige en niet-speculatieve langetermijnbeleggingen zoals Arco, waarvan de rekening nog door de belastingbetaler moet worden betaald.

Paul Huybrechts
Voorzitter VFB