Botham vs Wade over economische verwachtingen

Schroders : Staan we aan de vooravond van een nieuwe ’Grote Depressie’?

Die kans is reëel, stelt Craig Botham, econoom opkomende markten. Nee, stelt Keith Wade, hoofdeconoom bij Schroders , want de wereld van vandaag is totaal anders dan een eeuw geleden.

In een tweeluik gaan Craig Botham en Keith Wade met elkaar in debat over de kansen op een Grote Depressie zoals eind jaren ’20 van de vorige eeuw.

Er zijn zeker een aantal overeenkomsten met de periode voorafgaand aan de Grote Depressie : de onwil bij landen met een betalingsbalansoverschot (zoals Duitsland) om hun surplus weg te werken, overproductie en het ontbreken van een wereldwijde economische aanjager. De vraag is of de uitkomst dezelfde zal zijn als toen.

Argumenten van Botham voor een nieuwe Grote Depressie

Craigbotham
Craig Botham

De discussie over wat de aanleiding voor de Grote Depressie was, wordt nog altijd gevoerd. Friedman en Schwartz zagen een monetaire beleidsfout als aanleiding, Kindleberger wees naar een systematische instabiliteit, andere naar stagnatie of de Gouden Standaard. Ook nu bestaat het risico dat de Fed een beleidsfout maakt en het beleid verkrapt terwijl de economie nog te zwak is. Diverse landen hebben hun valuta nauw gekoppeld aan de dollar en zijn extra kwetsbaar.

Botham wijst vooral op de historische parallellen tussen toen en nu. Er is geen grote schok nodig om een Grote Depressie te veroorzaken. Een eeuw geleden werden die landen die van buitenlandse financiering afhankelijk waren om hun handelstekort te financieren het hardste geraakt. Er was een sterke afhankelijkheid van dollarliquiditeit. Een andere parallel is de economische zwakte in de rest van de wereld en de haperende Amerikaanse groeimotor. In reactie op lagere grondstofprijzen koos men voor een hogere productie. Maar uiteindelijk leidde dat tot een verdere daling van de prijzen.

De diepte van de depressie werd versterkt door de onmacht van de Britten en de onwil van de Amerikanen om economisch het voortouw te nemen. Ook nu ontbreekt het aan een economische locomotief en mondiale afstemming van het beleid. De beleidsmakers hebben weinig speelruimte om een recessie te bestrijden.

De parallellen met een eeuw geleden zijn treffend. Craig Botham acht de kans reëel dat de wereldeconomie een nieuwe duikeling maakt.

Argumenten van Wade tegen een nieuwe Grote Depressie

Keithwade
Keith Wade

Keith Wade voorziet echter eerder een periode van lage groei, dan een diepe depressie. Hij wijst met name op de verschillen ten opzichte van een eeuw geleden. In de eerste plaats groeit de geldvoorraad en is de inflatie laag, in tegenstelling tot toen. De ruime monetaire politiek wereldwijd neemt veel financiële stress weg. Daarnaast is het bankensysteem nu sterker dan een eeuw geleden. In de tweede plaats zijn de banden van de VS en andere landen veel losser dan in de tijd van de Gouden Standaard.

De grootste pijn wordt nu gevoeld in opkomende markten, maar niet in die mate dat het leidt tot een mondiale depressie.

In de derde plaats klopt het dat de internationale handel op dit moment kraakt en zucht, maar het is een zwakke afspiegeling van wat een eeuw geleden aan de hand was. Tot slot, hoewel prijzen van grondstoffen dalen, is de impact hiervan minder groot om de eenvoudige reden dat grondstoffen een kleiner deel van het wereldwijde BBP vormen dan een eeuw geleden.

Dit keer is het anders

De overeenkomsten die er zijn, spelen wel maar in mindere mate. De impact op de groei zal dan ook gematigd zijn. De beleidsreactie is ook totaal anders. Toen was er geen QE. Een tweede Grote Depressie komt er niet, maar wel een langdurige periode van gematigde groei. Door een diepe val te voorkomen hebben we het herstel deels verlamd, mijmert Wade.