Skagen: ‘Japanisering' van monetair beleid

Het geloof in een van de fundamentele economische wetten wankelt. Het zou goed zijn voortaan pagina’s uit de economische tekstboekjes over te slaan omdat de waarheid anders is, vindt Torgeir Høien, fondsbeheerder bij Skagen Tellus. De overtuiging dat inflatie stijgt als de werkloosheid afneemt, gaat in de praktijk niet op.

Effecten

Torgeir Høien

Nobelprijswinnaar Paul Samuelson was de grote aanhanger van deze overtuiging, die heel overtuigend klinkt en nog altijd breed wordt uitgedragen. Als de vraag naar goederen en diensten sterk blijft en bijna iedereen werkt, dan kunnen bedrijven meer in rekening brengen voor hun producten, werknemers verlangen meer loon en inflatie stijgt.

Geen correlatie meer

Het probleem is echter dat het empirisch bewijs voor deze theorie ontbreekt. Sinds de zeventiger jaren gaat die negatieve correlatie niet meer op. Ook de laatste jaren laten een matige economische groei zien met een dalende werkloosheid, terwijl de inflatie als aan de grond genageld blijft. Wat staat er dan te gebeuren als de rente wordt verhoogd? De vraag is of centrale bankiers het oude geloof blijven aanhangen, dat hogere rente en lagere werkloosheid tot hogere inflatie leiden, of dat ze oog krijgen voor de huidige relatie tussen werkloosheid en inflatie.

Rentes niet omhoog

Høien verwacht geen aaneenrijging van renteverhogingen in de ontwikkelde wereld in de nabije toekomst. De lage inflatieverwachting rechtvaardigt dat ook niet. Een renteverhoging heeft een negatieve impact op de inflatie. Centrale bankiers zullen geconfronteerd worden met nog verder dalende inflatie, waarmee een rem op renteverhogingen wordt gezet. Centrale banken die de rente al opgeschroefd hebben, moeten mogelijk op hun schreden terugkeren.

Een rente rond de nul kan veel langer aanhouden dan algemeen wordt aangenomen. Høien ziet een ’Japanisering’ van het monetaire beleid opdoemen in ontwikkelde economieën.