De markten hangen erg sterk aan de steun van de centrale banken

Auteur: Valentijn van Nieuwenhuijzen, Hoofd Multi- Asset bij NN Investment Partners

De markten zijn dit jaar steeds volatieler geworden en lijken veel meer te worden gedreven door het beleggerssentiment dan door economische fundamentals. In de afgelopen jaren zijn de markten zeer sterk gaan hangen aan de steun van de centrale banken en hun reactie op veranderingen in het monetaire beleid is onvoorspelbaar en vaak drastisch.

We zagen dit jaar enkele goede voorbeelden. De centrale bank van China droeg bij aan het verhogen van de marktvolatiliteit door de plotselinge devaluatie van de renminbi op 11 augustus. Vervolgens weigerde zij om honderden miljarden dollars in de markt te blijven pompen om deze te stabiliseren. Op 24 augustus, 'Zwarte Maandag', leverden de Chinese aandelenmarkten op één dag bijna 9% in. De turbulentie op de Chinese markt werd ook overzee gevoeld. Op Zwarte Maandag verloor de Dow Jones bij opening 1.000 punten, de grootste daling ooit.

Verdisdonteren

Valentijn van Nieuwenhuijzen

Het meest recente voorbeeld dateert van 3 december, de dag waarop ECB-voorzitter Mario Draghi extra stimuleringsmaatregelen aankondigde om de economie en de inflatie in de eurozone op te krikken. De markten hadden echter 'Super Mario' in gedachten, de centrale bankier die had laten zien dat hij de toch al hoge marktverwachtingen kon overtreffen. In september en oktober had Draghi gezinspeeld op 'QE2', een uitbreiding van het obligatie-opkoopprogramma van de ECB, deels om de potentiële dreiging van de problemen in China voor de economie van de eurozone af te wenden. Gezien de status van Draghi rekenden de markten er dan ook op dat de centrale bank op de vergadering van december een aanzienlijk pakket aan extra stimuleringsmaatregelen bekend zou maken.

Super Mario bleef dit keer echter in gebreke en voldeed niet aan de marktverwachting. Dit resulteerde in dalende aandelenmarkten, een oplopende euro en, in het bijzonder, een sterke stijging van de rente op staatsobligaties. De rente op de Duitse tienjarige Bund liep in enkele uren tijd met liefst 20 basispunten op, een stijging van bijna 50%!

Het mag duidelijk zijn dat zo'n zeer volatiele omgeving beleggers voor grote uitdagingen stelt. We hebben heel wat voorbeelden gezien van centrale banken die moeite hebben om hun bedoelingen over te brengen aan de markten. Het is niet onwaarschijnlijk dat er meer voorbeelden zullen volgen. Met het oog op portefeuillerisicomanagement benadrukken dit soort voorvallen het belang van een weloverwogen, onbevooroordeelde en actieve assetallocatie. Vanwege de genoemde flinke stijgingen van de volatiliteit kiezen steeds meer beleggers ervoor om hun allocatiebeslissingen uit te besteden aan gespecialiseerde multi-asset teams.

Risico's aanpassen

Toen we zagen dat de verwachte ECB-versoepeling in de markt voor staatsobligaties werd ingeprijsd, besloten we Duitse Bunds al aan het begin van november te onderwegen in onze multi-asset portefeuilles. In de daaropvolgende weken schroefden we ook risico terug door onze posities in aandelen en vastrentende spreadproducten te neutraliseren. Ook al hebben de ECB en de Fed hun best gedaan de markten goed voor te bereiden, het verder uiteenlopen van hun beleid wordt nu wel duidelijker. De aankondigingen van beide centrale banken in december, in combinatie met de lager dan gebruikelijke marktliquiditeit, waren voor ons reden genoeg om richting het einde van het jaar te kiezen voor een relatief bescheiden assetallocatiepositie.